Den kanadiske poeten og artisten har ikkje gjeve ut noko studioalbum sidan Dear Heather i 2004. Men etter å ha drive omfattande turnéverksemd dei seinare åra, han spelte blant anna på Moldejazz i 2009, har han no spelt inn ti nye songar. Og det er ein manns visdom mot slutten av eit langt liv vi får høyre, spekka med religiøs innsikt og formidla med Cohens sedvanlege ordkunst.
Gamle idear, slik tittelen ville lytt på norsk, signaliserer noko essensielt og likevel upretensiøst. Noko slitesterkt, slik også religiøse ritual er det. Cohen er særs upretensiøs på denne plata, ikkje minst musikalsk, og lagar likevel låtar som blir ståande også når mannen tek farvel for godt.
LES OGSÅ: Cohen æres, men vil ikke stille opp
Bøn til Gud. Er dette ei farvelplate? Kanskje, kanskje ikkje, frå Cohen kan det komme nye låtar etter fylte 80 år. Men han summerer opp livet sitt både audmjukt og sjølvironisk, og fører samtalar som i mangt liknar bøner. Låt nummer to, «Amen», er berre eitt døme. Er det ein kjærleikssong eller ei bøn til Gud? Ope for tolking, spør du meg. Og poeten fyrer av verseliner som dette: «Tell me again when the filth of the butcher / is washed in the blood of the lamb (...) Tell me again, tell me over and over / Tell me that you love me then / Amen ...»
Det er mange bibelske referansar hjå Cohen, slik det har vore sidan han gav ut dei første platene sine på slutten av 1960-talet. Er han jøde, kristen, zen-buddhist? Det er nok mange som vil ha Cohen på sitt lag, og dumt å drive tautrekking. Låtane hans gir uansett meining også innanfor ei kristen verdsforståing, slik også salmen – eg får nesten kalle han for det – «Show Me The Place» gjer det. Det går gys nedetter ryggen på meg når Cohen syng «show me the place where the word became a man».
Ber om nåde. Og opningslåten «Going Home»? Er det ein samtale med seg sjølv Leonard fører her? Eller er det rett og slett ein samtale med den som har lagt diktaråra ned i poeten, med Gud?
Den stille bøna kjem til uttrykk på mange måtar undervegs på Old Ideas. Det er også ein høgsong Cohen syng, der kjærleiken står og har stått i sentrum for eit langt og lidenskapeleg liv. Det er ikkje snakk om ein kjærleik som har gått på skjener, tvert om er det mange poeten har behov for å be om nåde når status skal gjerast opp: «Have mercy on me, baby / After all I did confess / Even though you have to hate me / Could you hate me less».
Skriftesalme. Det er ord frå ein mann som har elska, om enn mangelfullt, stykkevis og delt. Han syng ingen klagesong, men høgsongen er full av knekte ideal. Det er skriftestolen Cohen søkjer mot no, med verdige skritt, for å kunne reisast opp att som eit heilt menneske: «And let the heavens hear it / The penitential hymn / Come healing of the spirit / Come healing of the limb».
Eg skal ikkje påstå at det finst lækjande kraft i Leonard Cohens musikk. Men han er både syndar og sjelesørgjar, ein mann av raudvin og nåde, ein pilegrim på veg heim i nattemørkret. Og det er godt å gå der saman med han.
Dei gamle ideane er ofte dei beste.
