Gud har alltid spelt ei rolle i talane til amerikanske presidentar, ifølgje statsvitar Jennifer Leigh Bailey, men måten Gud blir knytt til Trump på, er ny. Under bøna før presidentinnsetjinga av Trump, var det fleire som snakka om korleis Gud hadde gjort det mogleg at Trump vart president.
«Herr president, i løpet av dei siste fire åra er det tider eg er sikker på at du har tenkt at det har vore ganske dystert, men sjå kva Gud har gjort. Me prisar han og gjev han ære».
Dette sa den evangelikale predikanten Franklin Graham i bøna før presidentinnsetjinga av Donald Trump. Graham er søn av den kjende evangelisten Billy Graham. Han sa også at Gud åleine redda livet til Trump og «reiste han (Trump red.anm) opp med styrke og makt med di mektige hand».
Halvor Nordhaug kallar Grahams bøn «et bunnpunkt ved innsettelsen av Donald Trump» i eit innlegg på Facebook. Biskop emeritus Nordhaug peikar på at Graham tidlegare har bedt om seier for Trump: «Også i dag var denne støtten åpenbar. Usmakelig og trist sammenblanding av religion og politikk.»
Pastoren Lorenzo Sewell ved 180 Church i Detroit, var også blant dei som bad for presidenten. Han refererte til skotet som sneia Trump sitt øyre: «Far i himmelen, me er så takksame for at du gav oss vår 45. og 47. president, eit millimetermirakel».
Men eg kjende då, og trur endå sterkare no, at livet mitt vart redda for ein grunn. Eg vart redda av Gud for å gjere Amerika stort att
— Donald Trump
Nemnde Gud fire gonger i talen
Sjølv nemnde Trump Gud fire gonger i talen sin. Første gong var då han snakka om opplevinga si av å verte skoten på eit valarrangement sist sommar. Han sa at han vart redda av Gud «to make America great again».
Trump snakka om at etter alt landet har vore igjennom, står nasjonen no på framfor «dei fire beste åra i amerikansk historie», og seier så «me er eitt folk, ein familie, og ein heilag nasjon under Gud».
Den nyinnsette presidenten lovar at hans administrasjon vil vere inspirert av ein sterk søken etter storleik og suksess, før han seier:
«Me vil ikkje gløyme landet vårt. Me vil ikkje gløyme grunnlova. Og me vil ikkje gløyme Gud. Det kan me ikkje.»
Til slutt takkar han for seg med «God bless America».
– Måten han snakkar om Gud på er uvanleg
– Kven er det Trump snakkar til når han snakkar om Gud?
– Han har støtte av mange evangelikale kristne veljarar, så eg vil tru at dette appellerer veldig til dei. Eg veit ikkje om Trump trur på Gud sjølv, men eg trur eigentleg at han ikkje er så truande. Samtidig kan ein setje spørsmålsteikn ved om attentatet gjorde han meir religiøs. Eg skal ikkje utelukke at han faktisk trur at Gud redda han, seier amerikanaren Jennifer Leigh Bailey, som er statsvitar ved NTNU til Vårt Land.
Leigh Bailey seier at USA er eit samansett land med mange ulike folk og religionar, og at amerikanske presidentar alltid har snakka om Gud.
– Det som er uvanleg no er måten dette vert gjort på. Før snakka ein ganske vagt om religion, noko som appellerte til mange. No er det tydeleg at Trump har nære band til den evangelikale kristne verda, noko som utelukkar mange veljarar, seier ho.
Innsetjinga opplevde ho ikkje som ein demokratisk seremoni, men meir som eit kongeleg teater.
– Høyrer ikkje heime i demokrati
Professoren synest retorikken til den nyleg innsette amerikanske presidenten er skremmande, og at det er tydeleg at grensa for kva som er greitt å seie som president har flytta seg.
– Om han trur at Gud velsigna han, kan han i teorien gjere kva som helst på vegner av Gud. Slik retorikk høyrer ikkje heime i eit demokrati, seier ho.
Slik retorikk høyrer ikkje heime i eit demokrati
— Jennifer Leigh Bailey, professor
Ystebø: Kjølig forhold til retorikken
– Dette er ikkje noko nytt frå Donald Trump. Han uttalte seg også slik etter attentatforsøket. Teologien hans vil vekke diskusjon. Sider ved hans politikk kolliderer etter mitt skjønn med kristent sinnelag, for til dømes å ta seg til rette overfor andre land sine grenser og måten han omtalar dei politiske motstandarane sine på, seier Bjarte Ystebø, leiar i Kristen Media Norge og Oslo symposium.
Han følgjer amerikansk politikk og har ved fleire høve deltatt på konservativt politiske konferansar i USA.
– Likar eller mislikar du at Trump slik snakkar om Gud?
– Eg blir ikkje anfekta av det, og det er ikkje noko eg har eit anstrengt forhold til. Gjer han store ting for Amerika og verda, ser eg ikkje bort frå at han kan ha rett. Korleis Gud handlar med folk og nasjonar er elles i det mystiske. Eg prøver å ha eit kjølig forhold til retorikken hans, men noko av politikken er eg glad for, seier Ystebø.
Er ikkje Trump-tilhengjar
Han reknar seg ikkje som Trump-tilhengar, men seier han er tilhengar av Amerika og noko av det Trump foreslår.
– Mellom anna er eg glad for at det ideologiske hysteriet på venstresida no får ein pause. Det var også forfriskande at Trump erklærte at det finst to kjønn i Amerika. Han har dessutan utnemnt mange gode folk.
– Kva seier du til dei som meiner at talen er å gi Gud ei rolle i politikken som han ikkje har?
– Eg er ikkje sikker så at han ikkje har ein slik rolle, men ein skal vere forsiktig med å uttale seg skråsikkert. Det er heller ikkje ein framand tanke for oss nordmenn at Gud i tusen år kan ha hatt ein finger med i Noregs utvikling. Men Trumps tale er veldig amerikansk, sjølv til USA å vere.
– Kva vil han oppnå ved å snakke om Gud på denne måten?
– Det er ein bodskap som skal treffe dei som tenkjer at det kan ha skjedd noko overnaturleg. Eg trur det appellerer til mange. Og eg trur det er ei oppriktig oppleving at han vart redda av Gud, seier Bjarte Ystebø.
Eg trur det er ei oppriktig oppleving at han vart redda av Gud
— Bjarte Ystebø
Gud var også i 2017- talen
Også i presidenttalen sin i 2017 snakka Trump om Gud. Då understreka han at nasjonen vert styrkja ved å tru på ein Gud, og sa:
«Når du opnar hjartet ditt til patriotisme, er det ikkje rom for fordommar. Bibelen fortel oss: «Sjå, kor godt og vakkert det er når brør bor saman i fred.»
Trump nemnde då også at Amerika er verna av Gud:
«Me kjem til å verte verna av dei flotte mennene og kvinnene i militæret og rettshandhevinga vår, og viktigast av alt, me er verna av Gud.»
