– Det høyrest intuitivt riktig ut, seier generalsekretær Erik Lunde i Strømmestiftelsen til Vårt Land om resultata frå ei ny undersøking om sjenerøsitet og religion. Han leiar ein kristen bistandsorganisasjon.
For gjer religiøs tru deg meir raus?
Svenske forskarar ved universitetet i Linköping har prøvd å finne svar på dette spørsmålet ved å gjennomføre tre studiar i Sverige, USA, og ein kombinert studie i Egypt og Libanon. Resultata er publisert i tidsskriftet Judgment and Decision Making.
Faktoren som påverka sjenerøsitet mest
I den svenske studien fekk 398 personar i oppgåve å fordele fiktive pengar mellom seg sjølv og tre hypotetiske mottakarar gjennom fleire rundar. For kvar runde fekk givarane vite meir om bakgrunnen til mottakarane.
Først viste studia ingen skilnad på sjenerøsiteten til religiøse og ikkje-religiøse givarar, men då deltakarane fekk opplyst kva religion mottakarane hadde, endra dette seg.
Dei religiøse givarane vart meir sjenerøse enn dei ikkje-religiøse – og dei gav klart mest til mottakarar som hadde same religion som dei sjølve. Også ateistane gav mest til andre ateistar.
Studien i USA, med rundt 700 deltakarar, og studien i Egypt og Libanon med 600 deltakarar, gav same resultat: Religion var faktoren som hadde størst innverknad på sjenerøsitet, og deltakarane var villige til å gi mest til gruppa som hadde same tru som dei sjølve.
– Eit eksempel på at tru og livssyn er viktig
– Trur du det er lettare for kristne å gi i kristne samanhengar, som givarteneste i kyrkja, fordi dei gir til andre kristne?
– Det er mykje av det me samlar inn til kyrkja som går til kristne formål – mellom anna kyrkjelyden sitt arbeid. Om gjevarane har ein motivasjon fordi gåvene går til kristent arbeid, er eg usikker på. Eg opplever at kyrkjelyden vår er sjenerøse med alle. Men, det er sjølvsagt viktig for oss å støtte kristne organisasjonar og arbeid, seier Espen Andreas Hasle, prost i Nordre Follo.
Prosten i Den norske kyrkja trur mange gir til velgjerande arbeid fordi det er noko ein synest er viktig, og for kristne vil saker knytt til trua vere viktige.
Sjølv gir han til kristne mottakarar.
– Det er eit val eg har gjort på bakgrunn av at eg deler den same trua, seier Hasle.
– Kvifor trur du det er slik at ein gir meir til dei som trur det same som ein sjølv?
– Eg tenkjer at det er så enkelt som at tru og livssyn er ein viktig verdi i livet til mange menneske. Dermed styrer det også åtferd og prioriteringar. Eg trur det er naturleg og at det er viktig at kjem fram. Ein del prøver seg med å seie at tru og livssyn ikkje betyr så mykje, men dette er eit eksempel på det motsette, seier Hasle.
– Naturleg å støtte arbeid i tråd med eigne verdiar
Lunde i Strømmestiftelsen trur også at det religion kan vere ein del av grunnen til at folk gir til organisasjonen.
– Me har givarar med alle moglege bakgrunnar, men me har ei kjerne av givarar som har gitt i mange år. Desse har nok vald Strømmstiftelsen fordi dei kjenner historia om etableringa av organisasjonen, og fordi Strømmstifelsten har eit kristent verdigrunnlag, seier Lunde.
Viser betydninga av verdibaserte organisasjonar
– Kvifor trur du det er slik at ein i større grad er villig til å støtte personar/organisasjonar som trur det same som ein sjølv?
– Alle har eit livssyn, og at ein ønskjer å støtte ein organisasjon og eit arbeid som vert drive i tråd med verdiar ein sjølv synest er viktig, er vel ganske naturleg. Det som kanskje er ekstra interessant med dette er at det viser betydninga av at organisasjonar og arbeid er verdibasert, seier Lunde.
Generalsekretæren trur ikkje folk er like villige til å støtte «ei generisk og nøytral bistandsbedrift». Han trur det er viktig med identifikasjon, og oppfordrar bistandsorganisasjonar til å ta vare på den verdien og særeigenheita dei har.
– Her tenkjer eg me er heldige i Norge som har mange organisasjonar med ulike innsteg. Eg trur bistand frå ein verdiplattform gir mobilitet og givarglede. Om alle blir like og drivast på same måte, trur eg det vil gjere noko med vilja til å støtte. Men om folk finn organisasjonar som representerer det dei sjølve trur på – er dei villige til å gi meir, seier Lunde.
---
Hovudfunna i den svenske undersøkinga
- Det var ingen skilnad i sjenerøsitet mellom religiøse og ikkje-religiøse
- Med unntak: Religøse vart meir rause enn ikkje-religiøse då dei fekk vite om mottakaren sin religion/livssyn. Religiøse gav då mest til mottakarar med same religion som dei sjølve.
- Men, også ateistar var meir sjenerøse med andre ateistar.
- Muslimar i USA var meir rause med eigne trusfeller enn kristne og ateistar. I studiane utført i Sverige, Libanon og Egypt såg ein ikkje denne skilnaden mellom gruppene.
---
