Nyleg skreiv Vårt Land om Birgitte Kessel som ønskjer å omprioritere ressursar i Den norske kyrkje. Ho er prest i Oslo og bruker mykje tid på kjøpesenteret i stillinga si.
Saman med ti andre prestar og prestestudentar, skreiv ho eit innlegg i Vårt Land med forslag om ein ny strategisk plan i Den norske kyrkja. Dei tar mellom anna til orde for å leggje ned gudstenestestader med stabilt lågt oppmøte.
I Sør-Hålogaland bispedømme i Nord-Norge er dette ei aktuell problemstilling, då bispedømmet består av mange små stader og forsamlingar.
Bispekandidat Kristine Sandmæl leste saken om Kessel og la igjen ein kommentar i kommentarfeltet. Til Vårt Land seier Sandmæl at ho synest det er fint at ein tør å tenkje alternativt, men er ueinig i kva parameter som skal brukast i diskusjonen.
– Det finst stader som vil bli hardt ramma også i forhold til avstand, viss ikkje dette blir tatt med som eit parameter. Der eg er prost finst det kyrkjer der det er sju mil mellom kvar kyrkje, men det bur kanskje berre 150 i bygda. Viss du har fem personar på gudsteneste er det slett ikkje verst i forhold til prosentdel. Så det er fleire ting enn berre antal som må leggjast vekt på, seier Sandmæl.
– Kan true økonomien
Vårt Land har også tatt kontakt med dei andre bispekandidatane i bispedømmet.
Kandidat Hallgeir Elstad er langt på veg einig med Therese Egebakken, som i ein sak av Vårt Land måndag, gav tydeleg uttrykk for å vere ueinig med forslaget.
– Det er ikkje det første vi skal gjere å kutte gudstenester. Vi skal heller forsøkje å finne tiltak som gjer at vi kan behalde tilbod.
Han er også bekymra for utilsikta konsekvensar av å leggje ned gudstenestestader.
– Det kan også true økonomien til kyrkja på sikt. Vi har jo eit system med forordna gudstenester. Viss vi berre begynner å leggje ned gudstenester kan det føre til at politikarane ser at ein kan redusere tilbodet, for det ser ut som det ikkje er nødvendig. Så eg er ganske kritisk til desse forslaga, seier Elstad.
Olav Rune Ertzeid tenkjer at forslaga er urealistiske i forhold til korleis Kyrkje-Norge er geografisk og demografisk.
– Vi kan ikkje gjere det sånn at vi berre tel ut ifrå antal gudstenestedeltakarar. Eg er prost i eit prosti der det er om lag femti forskjellige gudstenestestader med jamt låge deltakartal, og nesten alle ligg på ulike øyer det ikkje mogleg å reise imellom. Skal vi ikkje bruke ressursar der? Folkekyrkja skal møte folk der folk er, og folk er meir enn dei store samlingane.
Meiner flytting av ressursar må skje i dialog med kyrkjelydane
Tom Sverre Bredal-Tomren meiner dei fleste innspela er gode, og er verdt å diskutere. Men han meiner at omorganisering må skje i dialog med forsamlingane.
– I lokalkyrkjelydane og kyrkjene rundt omkring i bygdene, dalane og øyene i Nordland betyr kyrkjelydane mykje for folk. Og det gjer at ein må tenkje litt annleis der enn i til dømes ein ungdomskyrkjelyd i ein storby. På landsbygda er tidshorisonten for store endringar lengre – folk høyrer til i kyrkja og identifiserer seg der. Sjølv om dei ikkje går i kyrkja kvar søndag er kyrkjerommet og presten for mange symbol på Guds nærvær, seier han, og legg til:
– Viss ein skal flytte ressursar frå kyrkjelydar i distrikta, må det gå føre seg i dialog med kyrkjelydane. Det vil også ofte vere stor forskjell på å gå ned på talet gudstenester og på å avvikle bruken av kyrkja totalt.
Folkekyrkja skal møte folk der folk er, og folk er meir enn dei store samlingane.
— Olav Rune Ertzeid
Også Anne Bergljot Skoglund meiner at ein ikkje kan fjerne gudstenester frå ei kyrkje, som gjer at deltakarane der mister noko verdifullt for seg. Ho er einig i at slutningar om organisering må skje i dialog med lokalkyrkjelyden.
– Viss fleire kyrkjelydar går saman om til dømes å styrke møtet med ungdom, må ein tenkje kva det betyr for korleis ein organiserer gudstenesteliv for å betre utnytte ressursane. Da kan det vere ein må redusere noko på dei forordna gudstenestene.
– Må ikkje bli eit spørsmål mellom bygd og by
Svein Valle er positiv til debatten, og meiner det er sjølvsagt at kyrkja er til stades over heile fylket og bispedømmet. Men han meiner det må gjerast kritiske gjennomgangar knytt til deltakartal opp imot innbyggjartal i samråd med folkevalte i kyrkja.
– Dersom det går berre éin på gudsteneste ein plass det bur hundre stykk, må vi ta ein gjennomgang av det. Da må vi tenkje at det ikkje sikkert det er liv laga.
Han meiner diskusjonen ikkje må bli eit spørsmål om bygd mot by, men at det er snakk om å sjå korleis kyrkja utnyttar ressursane best mogleg.
– Det kan godt hende at vi i byar må ha ein kritisk gjennomgang. For hundre stykke på ein gudsteneste i til dømes Bodø kan vere mindre prosentmessig enn antal på ein gudsteneste i Bygde-Norge.
