– Knut er ein kjempesterk kandidat. Han har eit veldig godt rykte i det norske kyrkjemiljøet. Som biskop ville han bidrege med å gjere kyrkja vår enda mer synleg i det norske økumeniske miljøet, seier Emil Skartveit, dagleg leiar i Metodistkirken Norge, til Vårt Land.
Tidlegare i år vart det klart at nordmannen Knut Refsdal, tidlegare tilsynsprest i Metodistkirken i Norge, stiller seg til disposisjon til å bli biskop for Metodistkirken i Norden, Baltikum og Ukraina. Refsdal var også kandidat i biskopvalet i 2009. Han jobbar for tida som sokneprest i Jeløy kirke.
– Dette er en særdeles spennende, utfordrende og viktig tjeneste i kirken. Jeg kjenner meg motivert til å bidra i den rollen, og lede Metodistkirken inn i nye tider, sa Refsdal til Vårt Land om kvifor han stilte seg til disposisjon.
Gir seg etter 16 år
I juni 2024 kom nyheita om at Christian Alsted, noverande biskop i Metodistkirken for dei nordiske og baltiske landa, samt Ukraina, gir seg som biskop etter 16 år.
– Den kirken som var, fungerer ikke lenger, sa den danske biskopen til Vårt Land i sommar.
Alsted vart valt som biskop for åtte år i 2009, og vart vald på nytt for fire år i 2017. På grunn av pandemien vart han sittande endå ein periode til etter dette, som går ut i mai i år.
Til helga skal altså United Methodist Church (UMC), som Metodistkirken i Norge er ein del av, bestemme kven som skal ta over etter Alsted. Det står for augneblinken mellom to nominerte bispekandidatar – Refsdal og dansken Thomas Risager.
Risager er prest i Metodistkirken i Odense og vart nominert som kandidat på den danske metodistkyrkja sin årskonferanse i fjor.
Nye namn kan bli spelt inn
Sjølv om det per no vil stå mellom Refsdal og Risager, er det også mogleg at det vert spelt inn nye namn som kandidatar under sentralkonferansen i København i helga, der bispevalet skal føregå.
– Det kan nominerast fleire kandidatar heilt til valet skjer fredag føremiddag, sjølv om dette er lite sannsynleg, fortel Skartveit.
Hilde Marie Movafagh, rektor ved Metodistkirkens teologiske seminar og førsteamanuensis i systematisk teologi, skreiv i eit innlegg i Vårt Land 8. mars at det «å få kvinner inn i toppledelsen er en utfordring» sjølv om «Metodistkirken er det mest kvinnedominerte kirkesamfunnet i landet». I innlegget skreiv ho også:
«Å fortsatt løfte fram kjønnsspørsmål er i seg selv en utfordring, for du møter lett det oppgitte blikket – er du fortsatt opptatt av det der? Når alle rettigheter er på plass er det lett å tenke at vi er i mål».
– Det har komme kritikk om at det ikkje er kvinnelege bispekandidatar. Kan det tenkjast at det plutseleg vert spelt inn ei kvinne som kandidat på sentralkonferansen?
– Eg trur ikkje det, rett og slett. Om nokon hadde vore aktuelle der hadde dei vorte spelt inn eller meldt seg tidlegare. Det har nok vore prøvd å få ulike kvinner inn, men ingen har takka ja. Me som kyrkje er einige i problemstillinga som vert reist, for det er ingenting i vårt system som tilseier at det ikkje kan, eller bør, vere ein kvinneleg biskop, seier Skartveit, som trur at ein god kvinneleg kandidat fort kunne vorte vald.
Trur mange håpar på norsk biskop
– Er det spesielt at ein nordmann er nominert kandidat?
– Tradisjonen har det veksla mellom Norge og Danmark opp gjennom. Mange metodistar i Norge håpar nok at det blir norsk biskop i år, for no har det vore dansk lenge, seier han og legg til at ein i Alsted har hatt ein god biskop i mange år.
– Frå min ståstad er det ikkje nasjonalitet som er avgjerande, det er den kandidaten som delegatane vurderer til å vere den best eigna, som bør bli biskop, seier Skartveit.
Delegatar er vald frå dei ulike landa i bispeområdet, og det er desse som skal velje ny biskop, ifølgje Skartveit. Ein kandidat kan sitte i åtte år og veljast igjen for fire nye år etter dette.
Noko som er litt uvanleg er at Refsdal jobbar som sokneprest i DNK, seier Skarveit. Dette er mogleg på grunn av avtalen kalla Nådens felleskap, som gjer at prestar frå Metodistkirken og Den norske kyrkje kan jobbe i kvarandre sine kyrkjelydar.
Stort geografisk område
Metodistkirken i Norge er organisert med ein Årskonferanse som øvste organ, der alle ordinerte og valde medlemmer frå dei ulike kyrkjelydane kjem kvart år. Her vel ein representantar til dei to overordna organa – Sentralkonferansen og Generalkonferansen.
Sentralkonferansen, som samlast kvart fjerde år, omfattar Metodistkyrkjene i Norge og Danmark, samt Finland, Estland, Latvia, Ukraina og Moldova. Desse landa utgjer det nordeuropeiske biskopsområdet.
På grunn av stor geografisk spreiing, inneber jobben som biskop mykje reising. Noverande biskop Alstad har tidlegare sagt at han «kjenner en viss tretthet av reisingen og av spenningsnivået i trossamfunnet».
Homofilidebatten
I Metodistkirken globalt, men også i Norge, har det i mange år pågått ein homofilidebatt. At kyrkjesamfunnet i større grad har opna opp for likekjønna vigsling og presteteneste for skeive, har gjort at ein av fem kyrkjelydar i USA har meldt seg ut av kyrkjesamfunnet. Også i Norge har endra syn samliv ført til utmeldingar.
– Korleis er haldningane til homofilt samliv hos dei ulike kandidatane?
– Begge kandidatane er liberale på det spørsmålet. Danskane har vore det lenger enn oss. Me har hatt ein krevjande debatt heilt til no, og derfor vil nok nokre her i Norge sakna ein kandidat som hadde stått meir for det tradisjonelle synet, seier Skartveit.
---
Metodistkirken
- Oppstod i 1784, då Methodist Episcopal Church braut med Church of England.
- Den første kyrkjelyden i Norge vart organisert i Sarpsborg i 1856.
- Metodistkirken er eit av verdas største kyrkjesamfunn med over 80 millionar medlemmar. I Norge er det 46 kyrkjelydar og over 11.000 medlemmar.
- Metodistkirken i Norge tilhøyrer United Methodist Church (UMC). UMC vart oppretta i 1968 som følgje av at metodistkyrkjer som hadde brote med kvarandre under slaveriet fann saman att.
- I United Methodist Church har det sidan 1970-talet vore ein debatt om homofili, som eskalerte i 2019, og førte til at fleire kyrkjer meldte seg ut av UMC. I USA har rundt 7.000 metodistkyrkjer gjort dette. I Norge har så langt fire kyrkjelydar meldt seg ut etter liberalisering i synet på samliv.
Kjelder: SNL, Vårt Land, Metodistkirken
---
